Energy hub-initiatief moet ‘verrommelde’ haven Maasbracht flinke boost geven
Robinia Heerkens, adviseur scheepvaart bij Rijkswaterstaat Zuid-Nederland en voorzitter van de werkgroep binnenvaart in Limburg, bracht met de werkgroep halverwege september een werkbezoek aan een tweetal bedrijven in de haven van Maasbracht. “De gemeente wil de haven revitaliseren en een oliebedrijf wil een clean energy hub realiseren. Dat brengt een aantal uitdagingen met zich mee.” De werkgroep ging daarover in gesprek met de verschillende betrokkenen.
Eens per jaar brengt Heerkens met de werkgroep een werkbezoek aan een locatie die hoort bij de goederenvervoerscorridor Oost Zuidoost. De keuze voor dit jaar viel op Maasbracht. “De gemeente wil de haven revitaliseren door onder andere het realiseren van een Clean Energy Hub, de verloedering tegengaan en het terrein beter toegankelijk maken. Daarvoor hebben ze een havenvisie opgesteld waarin staat hoe ze over niet al te lange tijd het gebied willen verbeteren.”
Verrommeling tegengaan
Rijkwaterstaat is eigenaar van de grond in het gebied, dat vervolgens in allemaal kleine stukjes erfpacht worden uitgegeven. Heerkens: “Men loopt aan tegen het feit dat die stukjes grond op verschillende data vrijkomen. Hoe ga je daarmee om? Wie mag er wel en wie mag er niet een vergunning krijgen om daar te werken? Hoe verleid je een bedrijf om zich er te vestigen? Hoe ga je verrommeling tegen? Dat zijn vragen waarop de gemeente, in samenwerking met de betrokken instanties en bedrijven een antwoord moet formuleren.”
Verbondenheid met water
Bijna alle bedrijven in de haven van Maasbracht hebben een verbondenheid met water. “Dat is niet in alle havens zo”, zegt Heerkens. Daar ligt dus niet de uitdaging, die ligt volgens Heerkens op andere vlakken. “Erfpachters staan voor de vraag: ga ik investeren in mijn bedrijf en verdere verbetering van mijn terrein als ik niet weet of ik het terrein weer mag pachten? Die twijfel zorgt ervoor dat verbeteringen worden uitgesteld en daar wordt het terrein niet mooier van. Ook de zogenaamde bakkenhoek, een plek voor bedrijven om tijdelijk hun duwbakken af te meren, kan niet iedereen bekoren. Hoe ga je daar mee om? Welke duwbakken mogen daar wel en niet liggen? En voor hoe lang? Deze vragen zijn niet in één dag beantwoordt. Het is een meerjarenproject.”
Afhankelijkheid
De gebruikers van het terrein willen graag investeren in hun terreinen, maar lopen tegen diverse problemen en wet- en regelgeving aan. Heerkens: “Bepaalde afspraken die er liggen en rechtelijke uitspraken maken het lastig om te acteren. We spraken tijdens het bezoek met een scheepsreparateur. Hij heeft een hele oude loods staan die hij tegen de vlakte wil gooien en vervolgens een nieuwe loods wil neerzetten. Hij heeft mooie plannen, maar moet zich ook houden aan de regels en afspraken. Vanwege de bagger die er in zijn haven ligt, kunnen niet alle schepen er komen. Voordat je dus gaat baggeren, wat een grote investering is, wil je wel zeker weten dat je die investering terug kunt verdienen. Die scheepsreparateur is dus ook weer afhankelijk van allerlei partijen en instanties.”
Veel enthousiasme
Heerkens ervaarde tijdens haar bezoek veel enthousiasme bij de betrokkenen in de haven. Zoals bij de scheepsreparateur. “Ook zijn we langsgegaan bij een oliebedrijf dat een clean energy hub wil beginnen. Dat is vanzelfsprekend een grote uitdaging. De ervaring wijst uit dat lokale initiatieven regionale binnenhavens een flinke boost kunnen geven. Denk hierbij aan ondernemers die een containerspoorlijn willen beginnen of willen investeren in een oude scheepswerf. Dit soort ontwikkelingen zijn niet te vangen met landelijke groeimodellen en prognoses. Als een lokale ondernemer enthousiast en innovatief is, is er veel mogelijk.”